سید جمال الدین اسدآبادی از برجسته ترین اندیشمندان جهان اسلام بود که در برخورد با معضلات و مشکلات اساسی مسلمانان اندیشه های تازه را مطرح کرد. او همانند دیگر روشنفکران ایرانی در آغاز به دنبال اصلاح از بالا بود، اما از طریق ارتباط نزدیک با دربار قاجار و شخص ناصرالدین شاه به-تدریج به این باور رسید که اندیشه ی اصلاح از بالا ثمربخش نیست. سیدجمال سفرهای متعددی به غرب داشت. به کشورهای مختلف اسلامی نیز ...

چکیده پژوهش حاضر با رویکردی بینارشته‌ای دیدگاه سید جمال‌الدین اسدآبادی در زمینه کارکردهای رواداری در تمدن‌سازی اسلامی را تبیین کرده است. اسدآبادی اندیشه احیاگری خود را بر پایه رواداری استوار کرده و نقش مهمی برای آن در تمدن‌سازی قائل است. از نظر او، مسائلی مانند باور به اسلام اصیل، روزآمدسازی اسلام متناسب با نیازها، گسترش مناسبات علمی با اندیشمندان دیگر، همگرایی و هم‌اندیشی مسلمانان و نخبگ...

پیشینۀ چالش مفاهیم مدرن سیاسی با مفاهیم سنتی، به عصر سید جمال‌الدین اسدآبادی و به او می‌رسد. پس از او نیز انسان ایرانیِ معاصر، متحیر از این واقعه، در دوراهیِ روی‌آوری به این «مفاهیم مدرن» یا آن «مفاهیم سنتی» قرار گرفت و به همین دلیل در حل دوگانگی حاکمیت مفاهیم مدرن و سنتی بر حیات سیاسی خود، به‌ویژه در عرصۀ دو مفهوم کلیدی «حکومت» و «خلافت» ناتوان مانده بود. این پژوهش در پی پاسخگویی به این سؤال است...

جدال 150 ساله مفاهیم مدرن سیاسی با مفاهیم سنتی، هنوز پایان نیافته است لذا انسان ایرانی معاصر، در هاج و واج روی­آوری به این(مفاهیم مدرن) یا آن(مفاهیم سنتی) قرار دارد و از این رو، در حل دوگانگی حاکم بر حیات سیاسی- اجتماعی خود درعرصه مفاهیم، ناتوان مانده است. (مسأله) چه باید کرد؟ در نیل به راه حلی در این زمینه، نحوه مواجهه عالمان دینی(سئوال اصلی) و در گام نخست، چگونگی روش بومی سازی عالمانی چون سید...

با پیدایش دولت – ملت و ایجاد دولت مطلقه مدرن در عصر پهلوی اول، در ایران نوعی شبه تجدد از بالا آغاز شد. تاکید میرزا ملکم خان، آخوند زاده و سید جمال الدین اسدآبادی به علم به عنوان مؤلفه ممتاز مدرنیته، تاکید بر هویت اسلامی از جانب سید جمال الدین اسدآبادی و تاکید بر هویت ایرانی و بعدها انجمن ایران جوان، نویسندگان کاوه، تکنوکرات­ها، جریان روشنفکری دینی و جزیان روشنفکری چپ در عصر پهلوی اول و دوم به ن...

در پژوهش حاضر با استفاده از رویکرد نظری روش شناسی بنیادین، روش تحقیق اسنادی و با نگرشی تفسیری و اکتشافی، محدوده و برخی از شاخصه های رئالیسم علمی مندرج در معرفت اجتماعی سید جمال الدین اسدآبادی شناسایی شده است. سید جمال الدین با استفاده از بینش هرمنوتیکی و بر اساس مفاهیم قرآنی از جمله عقل، علم و جهاد تلاش کرده است ظرفیت معرفت دینی را در جهان مدرن آشکار کند. قرین بودن علم و دین یکی از اصول معرفت ش...

قرآنیان نام یک جریان فکری است که با تکیه بر وحدت امت اسلامی و شعار بازگشت به قرآن در سال های مشروطه و پس از آن، تحت تأثیر اندیشه های اصلاحی سید جمال الدین اسدآبادی و شیخ هادی نجم آبادی توسط یکی از شاگردان ایشان به نام سید اسدالله خرقانی شکل گرفت و به وسیله ی چهره های دیگری همچون: شریعت سنگلجی، یوسف شعار، برقعی، قلمداران و حسینی طباطبایی و...ادامه یافت. این گروه که قرآن را در بخش اعتقادات کافی و...

سخن مترجم: متن پیش رو ترجمه بحثی مستقل از دکتر صائب عبدالحمید است که در کتاب «فلسفةالتاریخ فی الفکر الاسلامی» با عنوان «علم السنن الالهیة فی مدرسة العروة الوثقی» به چاپ رسیده است. در این بحث نویسنده، سید جمال الدین اسدآبادی و شاگردش محمد عبده را بنیانگذاران نوین فلسفه تاریخ قرآنی دانسته و تداوم مکتب آنها را که با نام مدرسه عروةالوثقی از آن یاد می کند، در دو قالب شارحان و نظریه پردازان با ذکر نم...